Berichten door Erik Vermij
Rouwverwerking en de BDE (Bijna-dood-ervaring)
Rouwverwerking en de BDE (Bijna-dood-ervaring)
Uit veel onderzoek dat is gedaan het naar het verliezen van een geliefde en het omgaan daarmee, is naar voren gekomen dat de onzekerheid over wat er ‘is’ na de dood, vaak een grote rol speelt in de rouwverwerking. Het zal nauwelijks verrassend zijn dat ook wij bij ‘in onze gedachten’ daar geen sluitend antwoord op kunnen geven. Het is ook een onderwerp dat een religieuze component kent omdat alle geloofsrichtingen daar hun eigen overtuiging in hebben, waar veel atheïsten er weer ‘heilig’ van overtuigd zijn dat de dood een eindstation is: ‘het grote niets’.
Omdat herdenken ne rouwverwerking het DNA van deze website zijn, willen we graag aandacht geven aan de Bijna-Dood-Ervaring. Dit omdat we het gevoel hebben dat het voor veel mensen een troostrijke gedachte is dat hun geliefde niet in ‘het grote niets’ is verdwenen. En misschien neemt het ook wat angst weg voor datgene wat ons allemaal te wachten staat.
Wetenschappers blijven vaak ver weg van dit onderwerp omdat het niet iets is dat ze ‘meet- en weetbaar’ kunnen maken door een gedegen wetenschappelijk onderzoek. In dat kader willen wij graag twee publicaties onder de aandacht brengen die verder gaan dan hypotheses en interpretaties.
De Nederlandse cardioloog en onderzoeker Pim van Lommel heeft in 2007 het boek ‘Eindeloos bewustzijn’ geschreven (in 2017 verscheen een jubileumeditie). Daarin gaat hij dieper in op het enorme aantal Bijna Dood Ervaringen dat hij wetenschappelijk heeft onderzocht. Zijn conclusies zijn in het begin van deze eeuw ook gepubliceerd in het meest toonaangevende medische tijdschrift ‘The lancet’. Opmerkelijk is dat de mensen met zo’n BDE wereldwijd en volkomen onafhankelijk van wat ze wel of niet geloven en wat hun etnische achtergrond is, allemaal een nagenoeg soortgelijke ervaring hebben.
Herdenken is positieve energie
Als je iemand verloren hebt die veel voor je betekende, dan lijkt het soms of het aan hem of haar terugdenken jou negatieve energie geeft: verdriet, tranen zelfs en een gevoel van verlatenheid en eenzaamheid.
Het wonderlijke hiervan is dat het eigenlijk pure positieve energie is. Je denkt terug aan hoeveel je om iemand gaf, van iemand hield. Welke geweldige dingen jullie samen hebben meegemaakt en hoe belangrijk hij of zij voor jouw is. Hierbij gebruik ik bewust het woord ‘is ‘in de tegenwoordige tijd want degene die er dan misschien in fysieke zin niet meer is, leeft volop door in jouw geest en gedachten. Het maakt ook volledig niets uit welk geloof je aanhangt, welk wereldbeeld je hebt of hoe je überhaupt verder in het leven staat. Vast staat dat degene die niet meer fysiek onder ons is voor altijd jouw leven heeft beïnvloed en dat nog steeds doet.
Onmiskenbaar wordt je leven anders als iemand die belangrijk voor je is afscheid neemt van het fysieke lichaam. Je mist de aanraking, de wetenschap dat je hem of haar direct kunt spreken of zien, het rechtstreekse contact… maar feit is dat zijn of haar energie er nog wel is. De natuurkundige wet van behoud van energie geeft daar zelfs een wetenschappelijke onderbouwing voor waaraan ook een atheïst nog troost zou kunnen ontlenen. De vele geloofsrichtingen die wij als mens kunnen hebben, geven daar ook ieder een eigen interpretatie aan. De modernste wetenschappen als kwantum mechanica en kwantum biologie hebben er weer hele nieuwe baanbrekende inzichten over verschaft…
… Maar wat betekent dit alles als je als het ware ‘vast zit’ in het verdriet dat je voelt na een sterfgeval?
… Geef jezelf dan vooral de tijd en de ruimte om het verlies te aanvaarden.
Lees meerHerdenken en herinneren in gedachten en gedichten
Wat is dat toch een wonderlijk fenomeen. Je raakt iemand kwijt die je zeer dierbaar is en opeens ‘schieten woorden je tekort’, of ‘kun je geen woorden vinden die uitdrukking kunnen geven aan…’
Op zo’n moment zijn je emoties of je gevoel voor iemand zo heftig dat het lijkt of de woorden die dat beschrijven gewoonweg niet bestaan. Of dat alles wat je er over probeert te zeggen geen recht doet aan wat je werkelijk voelt. Je zoekt woorden om je overleden moeder of vader te herdenken, van een partner die zo’n deel van jou uitmaakte dat je het verlies voelt als een soort amputatie van een stuk van jezelf.
Rouwen en rouwverwerking zijn ingewikkelde processen De bekende arts en psychiater Elisabeth Kübler-Ross heeft baanbrekend onderzoek gedaan naar hoe wij mensen rouwen en met een dergelijk verlies omgaan en hoewel ieder mens ook daarin weer uniek is onderscheidt zij vijf fasen van rouw die herkenbaar zijn in elke emotionele reactie op een dergelijk persoonlijke trauma en verandering: ‘ontkenning, woede, onderhandelen, depressie en aanvaarding’. Het zal voor heel veel mensen enorm herkenbaar zijn om hier ets meer over te lezen en het kan ook helpen een ander te begrijpen die een dergelijk verlies geleden heeft. Kijk als je geïnteresseerd bent eens op de volgende website https://www.kublerrossvlaanderen.be.
Kübler-Ross benoemt ook de zogenaamde ‘Unfinished Business’ en bedoelt daarmee de onverwerkte emoties en ervaringen. Een van de manieren om daarmee om te gaan is het benoemen van je verlies, erover kunnen praten, je emoties met anderen te delen en juist wel de woorden kunnen vinden die kunnen overbrengen wat je voor iemand voelt. Woorden die helend kunnen werken omdat ze de positieve energie kunnen ‘dragen’ die jij nodig hebt om verder te kunnen, allereerst in het rouwproces en daarmee automatisch met jouw leven.
Lees meer