Toosje de Beukelaar Nozeman

Toosje Nozeman … zo kwam ze op 1 augustus 1895 ter wereld in Antwerpen als dochter van Hugo Nozeman en Johanna Nozeman Dekkers.
Ze was zoals dat vroeger heette ‘van goede komaf’. De Nozeman familie kende meerdere burgemeesters, politici, hoogwaardigheidsbekleders en vooraanstaande leden van de Antwerpse burgerij.
Ze ontmoette de in 1891 in Ossendracht geboren Ludovicus de Beukelaar, een telg uit een familie van succesvolle ondernemers. Ze trouwden in 1915 en zouden in totaal samen 10 kinderen krijgen.

Tijdens de tweede wereldoorlog woonden ze in België onder andere in Mariaheide en Brasschaat. Op 5 april 1943 sloeg het noodlot toe en verloor ze een van haar tweelingdochters, Eugenie (Nieke) in het beruchte bombardement van Mortsel. Waarbij in totaal 936 doden vielen te betreuren en 4 scholen, waaronder de klas van Nieke’ werden getroffen.
Een jaar later, op 10 juni 1944 verloor ze haar 2^de zoon Hugo aan gangreen.

De vele verschillende Beukelaar fabrieken probeerden het hoofde boven het bezette water te houden maar alleen de koekfabrieken zouden daar uiteindelijk in slagen. Ludovicus, of ‘mijnheer Louis’ zoals hij vaak genoemd werd was directeur van de cichorei-fabriek. Cichorei was plantje dat als een soort koffiesurrogaat annex smaakversterker (denk aan ‘de blauwe busjes Buisman) werd gebruikt. Helaas overleefde deze fabriek de oorlog niet en verhuisde de familie na de oorlog naar Nederland.

Toosje werd door haar kinderen en kleinkinderen steevast ‘Moeke’ genoemd.
Ze woonden na de oorlog op een kleine bovenwoning in Amsterdam alwaar ze een nieuw bestaan wilden opbouwen. Twee kinderen verloren en de fabriek en hun luxe villa in België kwijt, konden haar niet breken. Totdat op 1 juni 1955 het noodlot opnieuw toesloeg, ze haar geliefde ‘Louis’ kwijt raakte en kort daarna een beroerte kreeg die haar eenzijdig verlamd zou maken.

Toosje Nozeman … zo kwam ze op 1 augustus 1895 ter wereld in Antwerpen als dochter van Hugo Nozeman en Johanna Nozeman Dekkers.
Ze was zoals dat vroeger heette ‘van goede komaf’. De Nozeman familie kende meerdere burgemeesters, politici, hoogwaardigheidsbekleders en vooraanstaande leden van de Antwerpse burgerij.
Ze ontmoette de in 1891 in Ossendracht geboren Ludovicus de Beukelaar, een telg uit een familie van succesvolle ondernemers. Ze trouwden in 1915 en zouden in totaal samen 10 kinderen krijgen.

Tijdens de tweede wereldoorlog woonden ze in België onder andere in Mariaheide en Brasschaat. Op 5 april 1943 sloeg het noodlot toe en verloor ze een van haar tweelingdochters, Eugenie (Nieke) in het beruchte bombardement van Mortsel. Waarbij in totaal 936 doden vielen te betreuren en 4 scholen, waaronder de klas van Nieke’ werden getroffen.
Een jaar later, op 10 juni 1944 verloor ze haar 2^de zoon Hugo aan gangreen.

De vele verschillende Beukelaar fabrieken probeerden het hoofde boven het bezette water te houden maar alleen de koekfabrieken zouden daar uiteindelijk in slagen. Ludovicus, of ‘mijnheer Louis’ zoals hij vaak genoemd werd was directeur van de cichorei-fabriek. Cichorei was plantje dat als een soort koffiesurrogaat annex smaakversterker (denk aan ‘de blauwe busjes Buisman) werd gebruikt. Helaas overleefde deze fabriek de oorlog niet en verhuisde de familie na de oorlog naar Nederland.

Toosje werd door haar kinderen en kleinkinderen steevast ‘Moeke’ genoemd.
Ze woonden na de oorlog op een kleine bovenwoning in Amsterdam alwaar ze een nieuw bestaan wilden opbouwen. Twee kinderen verloren en de fabriek en hun luxe villa in België kwijt, konden haar niet breken. Totdat op 1 juni 1955 het noodlot opnieuw toesloeg, ze haar geliefde ‘Louis’ kwijt raakte en kort daarna een beroerte kreeg die haar eenzijdig verlamd zou maken.

Ook dat zou haar niet breken.

Ik ben heel mijn leven echt dol geweest op mijn omaatje Moeke en heb tot op de dag van vandaag een zeer speciale band met haar.
Een prachtige dame met een warme aristocratische uitstraling. Altijd mooi gekleed en met een tas bij zich waarvan ik als jongetje wist dat er altijd een rolletje King pepermunt in verborgen was. Naast een onberispelijk schoon zakdoekje en een flesje 4711 eau de cologne.

Heel lang heeft ze zowel in Amsterdam als in Aalsmeer bij ons ingewoond en waren Moeke en ik bijna onafscheidelijk.
Op een zeker moment werd de ruimte in onze kleine eengezinswoning in Aalsmeer te klein voor 3 volwassenen en drie opgroeiende kinderen en verhuisde zij naar de Aarhoeve, een bejaardentehuis in Langeraar.
Wekelijks reisden mijn moeder en ik, op een oud brommertje van Aalsmeer naar Langeraar om haar daar op te zoeken.

Ik zal nooit zondag 2 mei 1971 vergeten.
Ik was met mijn vriendjes Hans en Rien in een rubberbootje aan het varen op de Westeinder plassen. De dag daarna  zou ik weer mee met de bus naar Leiden gaan alwaar Moeke in het academisch ziekenhuis was opgenomen vanwege wat problemen met haar lever en gal.
Toen we bijna weer terug waren van de vaartocht zag ik een gele Maarsen en Kroon-bus rijden en voelde ik op de een of andere manier dat ik daar in had moeten zitten want thuis gekomen bleek dat er in de familie noodgedwongen geruild was en mijn moeder nu al op weg was naar Leiden in plaats van de geplande maandag.
Dat vaartochtje was zo in de plaats gekomen van mijn laatste kans om Moeke te kunnen zien want tijdens de operatie op 4 mei 1971 is zij overleden. Ik herinner me deze eerste ontmoeting als kind met ‘verlies door de dood’ alsof het pas 5 minuten geleden gebeurd is.

Inmiddels weet ik dat de dood een afscheid beslist niet onherroepelijk maakt en ben ik gelukkig nog steeds heel close met mijn grootmoedertje die zich sterk maakt als mijn beschermengeltje.
Mijn ervaringen met wat hierna komt,  zullen door veel mensen als bovennatuurlijk of op z’n minst zweverig bestempeld worden. Het zij zo. Ieder kiest zijn eigen weg en versie van de waarheid.

Laat mij maar, door deze Memorial, iedereen de kans geven om kennis te maken met dit prachtige en pittige dametje ‘Toosje Nozeman’.